პანიკური შეტევა - სიმპტომები, პრევენციის გზები

რა არის პანიკური შეტევა?

პანიკური შეტევა არის შფოთვის მწვავე ეპიზოდი, რომელიც ხასიათდება ინტენსიური შიშით და ფიზიკური სიმპტომების უეცარი გამოვლენით. ეს მდგომარეობა, მიუხედავად იმისა, რომ ძალიან შემაშფოთებელია, არ არის სიცოცხლისთვის საშიში.

სიმპტომები

პანიკური შეტევის დროს ადამიანი შეიძლება განიცდიდეს მრავალ ფიზიკურ სიმპტომს. ყველაზე გავრცელებულია გულის აჩქარება, ოფლიანობა, კანკალი, სუნთქვის გაძნელება და გულისრევის შეგრძნება. ხშირად გვხვდება ასევე ტკივილი გულმკერდის არეში, თავბრუსხვევა და კიდურების დაბუჟება. ფსიქოლოგიური სიმპტომებიდან აღსანიშნავია კონტროლის დაკარგვის შიში, სიკვდილის შიში, რეალობისგან მოწყვეტის შეგრძნება და საკუთარი თავისგან გაუცხოების განცდა.

პანიკური შეტევის მართვის მეთოდები

პანიკური შეტევის მართვისთვის არსებობს რამდენიმე ეფექტური მეთოდი. სუნთქვითი ტექნიკები განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია - ნელი, ღრმა სუნთქვა (4-7-8 მეთოდი), დიაფრაგმული სუნთქვა და კვადრატული სუნთქვა, რომელიც ეხმარება ადამიანს მდგომარეობის სტაბილიზებაში. გრაუნდინგის ტექნიკებიდან განსაკუთრებით ეფექტურია 5-4-3-2-1 მეთოდი, სადაც ადამიანი თანმიმდევრულად ამჩნევს 5 ნივთს, რომელსაც ხედავს, 4 შეგრძნებას, რომელსაც გრძნობს, 3 ხმას, რომელსაც ისმენს, 2 სუნს და 1 გემოს. კოგნიტური სტრატეგიები, როგორიცაა რეალობის შემოწმება, პოზიტიური თვითდიალოგი და ყურადღების გადატანის ტექნიკები, ასევე მნიშვნელოვან როლს თამაშობს შეტევის მართვაში.

პრევენციის გზები

პანიკური შეტევების პრევენციისთვის აუცილებელია ცხოვრების სტილის გარკვეული ცვლილებები. რეგულარული ვარჯიში, ჯანსაღი კვება და საკმარისი ძილი ფუნდამენტურ როლს თამაშობს. მნიშვნელოვანია კოფეინისა და ალკოჰოლის მოხმარების შემცირება. სტრესის მართვისთვის რეკომენდებულია მედიტაცია, იოგა და მინდფულნესის პრაქტიკა. რეგულარული დასვენება და სასიამოვნო აქტივობებში ჩართულობა ასევე ეხმარება ადამიანს სტრესის დონის კონტროლში.

პროფესიული დახმარება, როგორიცაა ფსიქოთერაპია და კოგნიტურ-ბიჰევიორული თერაპია (CBT), ხშირად გადამწყვეტ როლს თამაშობს პანიკური შეტევების მართვაში. ზოგიერთ შემთხვევაში, სპეციალისტის რეკომენდაციით, შესაძლოა საჭირო გახდეს მედიკამენტური მკურნალობაც.

გრძელვადიანი მართვის სტრატეგიები

გრძელვადიანი მართვისთვის მნიშვნელოვანია თვითდაკვირვება. ეს გულისხმობს პანიკური შეტევის გამომწვევი ტრიგერების იდენტიფიცირებას, სიმპტომების დღიურის წარმოებას და სტრესის დონის მუდმივ მონიტორინგს. 

თვითმოვლის პრაქტიკა, ეს გულისმობს საზღვრების დაწესებას, ასევე "არა"-ს თქმის უნარის განვითარება ეხმარება ადამიანს უკეთ გაუმკლავდეს ყოველდღიურ სტრესს. რეგულარული თვითრეფლექსია საშუალებას აძლევს ადამიანს უკეთ გაიაზროს საკუთარი მდგომარეობა და საჭიროებები.

რეკომენდაციები ახლობლებისთვის

ახლობლებს შეუძლიათ მნიშვნელოვანი როლი ითამაშონ პანიკური შეტევის მქონე ადამიანის დახმარებაში. პანიკური შეტევის დროს მნიშვნელოვანია მშვიდად მოქცევა, მარტივი ინსტრუქციების მიცემა და უსაფრთხო სივრცის შექმნა. არ არის რეკომენდებული პანიკის უგულებელყოფა, კრიტიკა ან დაცინვა, ასევე ზედმეტი პრესინგი.

დასკვნა

პანიკური შეტევები, მიუხედავად იმისა, რომ მძიმე გამოცდილებაა, სრულიად მართვადია სწორი მიდგომებითა და დახმარებით. მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ეს მდგომარეობა არ არის სახიფათო და არსებობს ეფექტური მართვის მეთოდები. პროფესიული დახმარების მიღება სრულიად ნორმალურია, ხოლო თვითმოვლა და პრევენცია წარმოადგენს გასაღებს წარმატებული მართვისთვის.

თუ თქვენ განიცდით ხშირ პანიკურ შეტევებს, მნიშვნელოვანია მიმართოთ ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტს შესაბამისი დახმარების მისაღებად.